Kıyafet Değil, Kimlik

EĞİTİM Milli Eğitim Bakanlığı’nın serbest kıyafet uygulamasını kaldırma kararı, eğitim camiasında geniş yankı uyandırdı. Kararı uzun süredir savunan isimlerden biri olan Prof. Dr. Servet Özdemir, bu adımı “yerinde ve gecikmiş bir düzeltme” olarak değerlendirdi. Özdemir’e göre forma, yalnızca bir kıyafet değil; aidiyet, eşitlik ve kurumsal disiplinin simgesi.

 

“BU KARARI ALANLAR PİŞMAN OLACAK DEMİŞTİM”

2012 yılında getirilen serbest kıyafet uygulamasına en başından beri karşı olduğunu hatırlatan Özdemir, “Tarihe not düşelim, bu kararı alanlar çok pişman olacak demiştim. Bugün gelinen nokta, o uyarıların ne kadar haklı olduğunu gösteriyor.” dedi.

“FORMA, KİMLİK KAZANDIRIR”

Özdemir, formanın öğrenciye yalnızca bir üniforma değil, aynı zamanda bir kimlik kazandırdığını vurguladı. “Forma; öğrenciye rol netliği, okula kurumsal saygınlık, topluma ise eğitime dair ortak bir hafıza kazandırır. Bu dönüş, sadece nostaljik değil; eğitimsel, sosyolojik ve kültürel açıdan da yerinde bir adımdır.” ifadelerini kullandı.

SERBEST KIYAFET EŞİTSİZLİĞİ DERİNLEŞTİRDİ

Serbest kıyafet uygulamasıyla birlikte öğrenciler arasındaki sosyo-ekonomik farkların daha görünür hale geldiğini belirten Özdemir, “Marka baskısı, stil rekabeti, sınıf farkları erken yaşta çocukların kimliklerini zayıflattı. Öğrenciler, okulda birer birey değil, birer tüketici gibi algılanmaya başladı.” dedi.

ÖĞRETMENLİK MESLEĞİ DE ZARAR GÖRDÜ

Özdemir’e göre, sadece öğrenciler değil; öğretmenler de bu süreçte rollerini yitirdi. “Öğretmenliğin bir duruşu, temsil gücü vardır. Serbest kıyafet, öğretmenin rehber ve otorite rolünü görünmez hale getirdi. Bu da eğitim ortamındaki karşılıklı saygıyı ve kurumsal ciddiyeti zedeledi.” dedi.

DÜNYA ÖRNEKLERİ: KLASİK DURUŞUNU KORUYAN OKULLAR

Prof. Dr. Servet Özdemir, formayı yalnızca bir giyim tercihi değil, kurumsal bir kültür olarak gören dünyaca ünlü okullardan örnekler verdi:

Eton College (İngiltere): Yüzyıllardır ceket ve kravat zorunluluğu ile geleneksel eğitim anlayışını sürdürüyor.

Phillips Exeter Academy (ABD): Ciddi bir kıyafet kodu ile temsil gücü yüksek bir eğitim ortamı oluşturuyor.

Tokyo Gakugei University High School (Japonya): Forma, ahlaki düzenin ve disiplinin simgesi.

Lycée Louis-le-Grand (Fransa): Geleneksel eğitim değerlerini modernlikle harmanlıyor.

“KLASİK DURUŞTAN UZAKLAŞMAK, ÇAĞDAŞLAŞMAK DEĞİLDİR”

Türkiye’de de okulların bu yaklaşıma dönmesinin önemli olduğunu savunan Özdemir, “Klasik duruştan uzaklaşmak çağdaşlaşmak değildir. Aksine, köklü bir eğitim anlayışını geleceğe taşımanın yoludur.” dedi.

BÜTÜNCÜL BİR EĞİTİM YAKLAŞIMI ŞART

Özdemir, sadece kıyafet değil; okul binalarının fiziksel koşulları, eğitim ortamlarının tasarımı ve öğretim süreçlerinin de önemine dikkat çekti. “Güçlü ve sürdürülebilir bir eğitim yapısı ancak kültürel, pedagojik ve bilimsel temellere dayalı bütüncül bir yaklaşımla kurulabilir.” dedi.

 

Sonuç olarak: Prof. Dr. Servet Özdemir’e göre forma, okulun dışa dönük kimliğidir ve öğrencinin “Ben öğrenciyim” demeden bunu anlatmasının yoludur. Serbest kıyafetten forma uygulamasına dönüş, yalnızca bir düzenleme değil, eğitimdeki kurumsal kimliğin, kültürel sürekliliğin ve toplumsal hafızanın yeniden inşasıdır.