Libya’da Enerji Kartları Yeniden Dağıtılıyor

GÜNDEM Doğu Akdeniz ve Kuzey Afrika’da enerji dengeleri yeniden şekilleniyor. Türkiye’nin doğalgaz ve petrol arama faaliyetleri için hazırlık yaptığı Libya, dikkat çeken bir adımla İngiliz enerji devleri BP ve Shell ile kapsamlı iş birliklerine imza attı.  

Bu gelişme, bölgede yükselen enerji rekabetini daha da kızıştırırken, Türkiye’nin enerji planları açısından kritik bir dönemece işaret ediyor.

BP, 2025'TE TRABLUS'A GERİ DÖNÜYOR

Uluslararası ajansların aktardığına göre, Libya Ulusal Petrol Kurumu (NOC) ile anlaşmaya varan BP, 2025 yılının son çeyreğinde Trablus’taki ofisini yeniden faaliyete geçirmeyi planlıyor. Anlaşma kapsamında, BP’nin Messla ve Sarir başta olmak üzere birçok sahada hidrokarbon arama ve üretim çalışmaları yapacağı bildirildi.

BP ayrıca yalnızca mevcut sahalarla sınırlı kalmayarak, Libya genelinde konvansiyonel olmayan petrol ve doğalgaz rezervlerini de araştırmayı hedefliyor. Kayaçlar içinde sıkışmış hidrokarbon yataklarının tespiti için özel projelerin başlatılması planlanıyor.

SHELL DE LİBYA PAZARINA DÖNÜYOR

Libya hükümeti yalnızca BP ile değil, bir diğer enerji devi Shell ile de kapsamlı bir mutabakat zaptına imza attı. Shell’in, Atshan petrol sahası başta olmak üzere NOC’a ait çeşitli alanlarda teknik ve ekonomik fizibilite analizleri yapacağı açıklandı. Enerji uzmanlarına göre bu iş birlikleri, uzun süredir sekteye uğrayan Libya enerji projelerine yeni bir ivme kazandırabilir.

KADDAFİ SONRASI YENİDEN YAPILANMA DÖNEMİ

Libya, 2011 yılında Muammer Kaddafi’nin devrilmesinden sonra içine sürüklendiği siyasi kriz ve iç savaş nedeniyle enerji sektöründe büyük kayıplar yaşamıştı. Ancak son yıllarda güvenlik koşullarındaki iyileşme ve siyasi istikrar arayışları, yabancı enerji şirketlerinin yeniden ülkeye dönmesinin önünü açtı.

BP, 2007’de Libya’ya dönerek hem kara hem deniz sahalarında faaliyetlere başlamış, ancak 2011’deki iç savaş nedeniyle çalışmalarını askıya almıştı. 2022’de ise İtalyan enerji şirketi Eni, BP’nin Libya’daki projelerinde %42,5’lik hisse alarak operatörlüğü devralmıştı. BP, aynı oranda hisseyi elinde tutarken, kalan %15’lik pay Libya Yatırım Otoritesi’ne ait.

TÜRKİYE’NİN ENERJİ STRATEJİSİ NASIL ETKİLENECEK?

Türkiye’nin son yıllarda Libya ile enerji alanında iş birliğini artırma yönünde girişimlerde bulunduğu biliniyor. Doğalgaz ve petrol arama faaliyetleri için teknik hazırlıkların sürdüğü bir dönemde, BP ve Shell gibi küresel oyuncuların Libya’daki sahalara dönüşü, Türkiye’nin bölgedeki manevra alanını daraltabilir.

BP, Eni, OMV ve Repsol gibi çok uluslu şirketlerin yeniden sahaya inmesi, Doğu Akdeniz ve Kuzey Afrika’daki enerji dengelerini köklü biçimde değiştirebilir. Türkiye’nin bu yeni jeopolitik tabloya nasıl yanıt vereceği, önümüzdeki dönemde dikkatle izlenecek konular arasında yer alıyor.