Hasar Tespitinde Yeni Dönem Başladı

İçişleri Bakanlığı Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (AFAD) tarafından hazırlanan “Afetler Sonrası Bina Hasar Tespiti Yapılmasına İlişkin Genel Kurallar Hakkında Yönetmelik” Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Yeni yönetmelikle birlikte, afet sonrası bina hasar tespit süreçlerinde standartlar netleştirildi, uzmanlık şartı getirildi ve teknolojik desteklerin kullanımı zorunlu hale geldi.

UZMAN OLMAYANIN RAPORU ARTIK GEÇERLİ SAYILMAYACAK

Yeni düzenlemeye göre, hasar tespit ekipleri yalnızca inşaat mühendisleri, mimarlar ve inşaat teknikerlerinden oluşabilecek. Bu meslek grupları dışında kalan kişiler tarafından hazırlanan raporlar geçersiz sayılacak. Ayrıca ekiplerin, yılda en az bir kez eğitim alması da zorunlu hale getirildi.

HASAR 10 KATEGORİDE SINIFLANDIRILACAK

Binalar, afet sonrası yapılacak değerlendirmelerde artık şu 10 kategoride sınıflandırılacak:

Hasarsız

Az hasarlı

Orta hasarlı

Ağır hasarlı

Acil yıktırılacak

Yıkık

Değerlendirme dışı

Girilemeyen

Tespit edilemedi

Kapsam dışı

Yönetmelikte, sadece son afete bağlı hasarların dikkate alınacağı belirtilirken, ekonomik ömür, yıpranmışlık ya da projelendirme hataları gibi geçmişten gelen unsurlar değerlendirmeye dahil edilmeyecek.

İTİRAZ SÜRECİ VE TAPU KAYDI DÜZENLEMESİ

Hasar tespit süreci şu beş temel aşamadan oluşacak:

Afet etkisinin belirlenmesi

İlk hasar tespit çalışmaları

İtirazların değerlendirilmesi

İtiraz hasar tespit çalışmaları

Sonuçların tapuya bildirilmesi

Orta ve ağır hasarlı binaların durumu tapu müdürlüklerine bildirilecek ve bu durum tapu kayıtlarına işlenecek. Eğer bina için güçlendirme veya yeniden kullanım izni alınırsa, bu kayıtlar ilgili kurumların talebiyle tapudan kaldırılabilecek.

FOTOĞRAFLAMA VE DİJİTAL ARŞİV ZORUNLU HALE GELDİ

Hasar tespiti yapılan tüm binaların fotoğraflanması ve dijital ortamda arşivlenmesi zorunlu hale getirildi. Orta ve ağır hasarlı yapılar için ayrıca ayrıntılı ek rapor hazırlanacak.

DRON VE SENSÖR DESTEĞİYLE YENİ NESİL TESPİT

Yeni yönetmelikle birlikte teknolojik destek de devreye giriyor. Özellikle üst katlardaki hasarları tespit etmek amacıyla dronlar ve kızılötesi kameralar kullanılacak. Bina içindeki değişimleri anlık izlemek için ise sensör ve yazılımlar kullanılacak. Bu uygulamalarla hem süreç hızlanacak hem de hasar tespitinin doğruluk oranı artırılacak.