Türkiye, iklim değişikliğiyle mücadelede tarihi bir adım attı.

Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Genel Kurulu’nda kabul edilen ve ülke tarihinde bir ilk olan İklim Kanunu, resmen yasalaştı. Yeni düzenleme ile sera gazı emisyonlarının kontrol altına alınmasından karbon ticaretine kadar birçok alanda köklü değişiklikler hayata geçiriliyor.

YERELDE KOORDİNASYON, ULUSALDA NET SIFIR HEDEFİ

Yasa kapsamında her ilde, vali başkanlığında İl İklim Değişikliği Koordinasyon Kurulları oluşturulacak. Bu kurullar, yerel düzeyde iklim politikalarının uygulanmasını koordine edecek, sera gazı salımlarını takip edecek ve azaltıma yönelik kararlar alacak.

Ulusal ölçekte ise 2053 net sıfır emisyon hedefi doğrultusunda karbon salımı kademeli olarak azaltılacak. Bu çerçevede, sınırda karbon düzenleme mekanizmaları da devreye alınacak. Özellikle ithal edilen ürünlerin karbon ayak izine göre değerlendirileceği yeni bir denetim süreci başlatılacak.

EMİSYON TİCARETİ VE KARBON PİYASASI GELİYOR

Kanunla birlikte Türkiye’de ilk kez Emisyon Ticaret Sistemi (ETS) kurulması da yasalaştı. Bu sistem kapsamında işletmeler karbon salımlarını alıp satabilecek. Karbon Piyasası Kurulu adlı yeni bir yapı bu süreci yönetecek.

İşletmeler, sistemin yürürlüğe girmesinden itibaren 3 yıl içinde sera gazı emisyon izni almakla yükümlü olacak. Böylece karbon ticareti, yasal ve şeffaf bir zemine taşınmış olacak.

KURALLARA UYMAYANA MİLYONLUK CEZALAR

Yeni kanun, yükümlülüklerini yerine getirmeyen işletmelere ağır yaptırımlar öngörüyor:

Emisyon raporunu süresinde sunmayanlara 500 bin TL - 5 milyon TL,

Hiç rapor sunmayanlara 1 milyon TL - 10 milyon TL,

Ozon tabakasına zarar veren maddeleri ithal eden veya kullananlara 2,5 milyon TL idari para cezası uygulanacak.

GEÇİŞ SÜRECİ 2027’YE KADAR

Yeni İklim Kanunu’na uyum için tüm kurum ve kuruluşlara 31 Aralık 2027’ye kadar süre tanındı. Bu tarihe kadar mevzuat ve planlama araçlarının güncellenmesi gerekiyor. Cumhurbaşkanı, bu süreyi bir yıl daha uzatma yetkisine sahip olacak.

TÜRKİYE'NİN YEŞİL DÖNÜŞÜMÜNDE YENİ SAYFA

İklim Kanunu, Türkiye'nin Paris İklim Anlaşması ve Avrupa Yeşil Mutabakatı hedefleriyle tam uyumlu. Sadece çevresel değil, aynı zamanda ekonomik yapının da sürdürülebilir bir çerçeveye oturmasını amaçlayan yasa, üretimden tüketime kadar birçok alanda dönüşümün önünü açıyor.

Yasayla birlikte, Türkiye’nin iklim değişikliğiyle mücadelesinde yeni bir dönem resmen başlamış oldu.