Evvel Refik; Bade’l Tarık

“Önce yoldaş sonra yol” diyor şair. Yolun güzelliği yoldaşın güzelliğinden geliyor. Bir yola çıkacaksanız, mesela hayat gibi, yanınızda size değer veren, kıymetinizi bilen insana yer verin. Güzellik yolun güzelliği kadar yoldaşın da güzelliğinden gelir…

Okuduğum en güzel farkındalık yazılarından biri:

Bir uçak yolcuğunda yan koltukta oturan bir adamın alyansını sağ elinin işaret parmağına taktığını fark eden yazar yorum yapmaktan kendini alamaz. “Beyefendi alyansınızı yanlış elinize takmışsınız!”, adam bunun üzerine; “ Yanlış kadınla evlendim de ondan!” diye karşılık verir.

Yazar bu anıyı aktardıktan sonra şöyle sorar; “Peki ya bu adam doğru adam mı? Yani kadın doğru adamla mı evlenmiş? Yanlış seçilmiş bir insana doğru insanmış gibi davranırsanız sonuçta doğru insanla evlenmiş olmaz mısınız? Doğru seçilmiş bir insanla evlendiğiniz halde yanlış davranıyorsanız yanlış bir evlilik yapmışsınız demektir çünkü. Doğru insan olmak, doğru insanla evlenmekten çok daha fazlasıdır.”

Yazar kitabında şu öyküyü anlatıyor:

“Yıllar önce Hawaii’de başlık parasına benzer bir uygulama vardır. Bir erkeğin sevdiği kız ile evlenebilmesi için kızın ailesine belli sayıda inek verme zorunluluğu vardır. İnek sayısının on tane olma gerekliliği ile birlikte kızın özelliklerine göre bu sayı değişebilmektedir.

Adada iki kızı olan bir adam yaşamaktadır. Kızlardan büyük olan bizdeki söylemi ile kabul görmeyen tipte, şanssız bir kızdır. Babası ona üç inek fiyat belirlemiştir. İki inekli bir teklif olsa kabul edecektir aslında. Hatta belki de iyi bir pazarlıkla bir adet ineğe razı olacaktır da.

Bir gün adanın zenginlerinden bir şahıs bu eve geldiğinde herkes onun diğer kızı isteyeceğini düşünür. Oysa yaşlı adamı sevince boğarak, büyük kıza talip olduğunu belirtir. Herkes en azından istenen adedin, yani üç inek ödeyeceğini düşünürken, evlenmek isteyen kişi yanında on iki inekle gelmiştir.

O dönemlerde normal bir balayı ortalama bir yıl sürmektedir. Fakat gelin ve damat iki yıllık balayı planlamışlardır.

Damatla gelinin dönmesinin beklendiği gün ahaliden biri dönüşlerini haber vermeye gelir gelmesine ama gelenlerin damat ve onun eşi olduğundan emin değildir. Aslında enişteyi tanımıştır lakin kızdan emin olamamıştır. Yaklaşan kadın çok güzel, zarif birisidir. İyice yaklaştıklarında kimsenin tereddüdü kalmaz. Fakat kızın güzelliği, cazibesi ve çekiciliği en eleştirici gözle bile reddedilmeyecek ölçüdedir. Yakından bakanlar adamın on iki inek karşılığında iyi bir alış veriş yaptığını düşünürler.”

Yazar işin püf noktasını şöyle özetler; “adam on iki inek ödedi, kız on iki ineklik bir kadın haline geldi.” Bu hep böyle olmaktadır. Eşinize veya sevdiğinize verdiğiniz değer, ona kazandırdığınız değerdir. Aslında “doğru adam”, “doğru  kadını” inşa eder, “doğru kadın” da “doğru adamı”.

          Gelelim “Evvel Refik, Bade'l Tarik” ifadesine. Bu bir Arap atasözüdür. İşte Arapların bu güzel sözü ile anlatılan  aslında herhangi bir yola çıkarken yoldaşın önemidir. Çünkü Evvel Refik, Bade'l Tarik sözü ile anlatılmak istenen nokta, en zor yolu dahi sağlam ve iyi bir yoldaşın katlanılabilir, kolaylaştırabilir kılacağıdır.
          Gerçekten de bu atasözü çok önemli bir konuyu pek güzel ifade etmiştir. Herhangi bir yola çıkarken kişinin yanında yer alan insanın, yoldaşının bu süreci ya kolaylaştıracağı ya da tavır ve davranışları ile katlanılamaz hale sokacağıdır. Sağlam, güvenilebilir ve gerçek bir dostla çıkılan en zorlu yol bile kolaylıkla kat edilebilir hale gelecektir.

          Yoldaş güzel ise dünyanın en güzel kadını adamı sensin, çünkü yanlış kişinin yanında dünyanın en güzel kadını adamı bile kendini çirkin görür.

                Evimizde, işimizde, her yerde, elini sürdüğü her yeri güzelleştiren yoldaşlarımız olsun! Yolumuz çiçekli, yoldaşımız güllerin halinden anlayan bahçıvanımız olsun. Kör bahçıvanın bahçesinde gül, sümbül, leylak olmayalım.

En nihayeti mi?

Ve insan anlar ki; yol da yoldaş da ALLAH!