Elazığ, 'oduna sevindik ama madeni unuttuk' gibi duruyor! Bu rastlantısal sıçrama neyin göstergesi?

Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Nisan ayı ihracat verilerini paylaştı.

Rakamlar her zamanki gibi kâğıt üzerinde sessiz sedasız sıralanırken, satır aralarında Elazığ ekonomisi adına hayli gürültülü bir tablo ortaya çıktı!

Elazığ’da yıllardır ihracatın amiral gemisi olan madencilik sektörü, yerini mobilya, kağıt ve orman ürünlerine bıraktı.

2024 Nisan’ında madencilik ürünleri 18 milyon 561 bin dolarlık ihracatla zirvedeydi. 2025 Nisan’ında bu rakam 1 milyon 565 bin dolara düştü. Neredeyse %92'lik bir düşüş.

Öte yandan, 2024’te 3 milyon 40 bin dolar olan mobilya, kağıt ve orman ürünleri ihracatı, 2025’te 5 milyon 177 bin dolara yükselerek sektörel liderliği aldı.

Kulağa hoş geliyor değil mi?

Mobilyacılar atağa geçti, yeni bir sektör Elazığ’a damga vuruyor...

Ama durun bakalım, bu iş o kadar da “ahşap kokulu” değil.

Peki; Madencilik sektörünün bu dramatik çöküşü neden yaşandı?

Maden rezervlerimiz mi tükendi?

Yatırımcı mı kaçtı?

Yoksa yerli-yabancı firmaların gözdesi olan bu sektör, çevre tartışmaları, ruhsat sorunları, veya siyasi dengeler yüzünden mi fren yaptı?

Bu sorulara ne TİM’in verilerinde, ne de Elazığ’daki kamu otoritelerinden bir açıklama var.

Koca bir sektör buhar olup uçuyor ama kimse buharın nereden çıktığını sorgulamıyor.

Elazığ’a yıllarca döviz kazandıran, istihdam sağlayan bir sektörde %90’dan fazla bir daralma yaşanıyorsa, sadece yeni liderliğe alkış tutmak yetmez.

Mobilya, kağıt ve orman ürünlerindeki yükseliş ise, elbette sevindirici. Üstelik bu sektörler, daha çevreci, daha sürdürülebilir, daha katma değerli ürünlerle ihracat yapma potansiyeline sahip.

Ancak; sormadan da geçemeyeceğim

Bu artış bir politik teşvik sonucu mu?

Bölgedeki birkaç fabrikanın ihracata yönelmesiyle mi oldu?

Yoksa mobilya sektöründe gerçekten bir kümelenme, bir sanayi planlaması mı var?

Eğer bu yükseliş geçici değilse, istihdamı artıracak, kadın işgücünü kapsayacak, yerli üretimi destekleyecek adımlar da eşlik etmeli. Yoksa bu da birkaç yıl sonra madencilikte yaşadığımız “sönüşün” yeni versiyonu olabilir.

Bu saatten sonra;

Elazığ’daki kamu kurumları, sektörel değişimlere seyirci kalmamalı. Ticaret ve sanayi odası,mutlaka ve mutlaka neden madencilik düştü, mobilya neden yükseldi; bunun bilimsel ve sektörel analizini yapmalı. Özellikle Üniversite, sadece törenlerde değil, üretim sahasında da yer almalı.

Yerel medya yani bizler ise “rakamlar güzel" deyip geçmek yerine, bu verilerin neden-sonuç ilişkilerini sorgulamalıyız.

Ekonomi bir denge işidir.

Bir sektör çökerken diğeri yükseliyorsa, bu her zaman “başarı” anlamına gelmez. Bazen sadece bir boşluğu doldurma çabasıdır. Elazığ, madencilikte kaybettiklerinin yerini orman ürünleriyle dolduruyorsa bu geçici bir tesellidir.

Kalıcı kalkınma için sistemli dönüşüm gerekir, rastlantısal sıçrama değil.

Yani sevgili Elazığ, oduna sevindik ama madeni unuttuk gibi duruyor.

Bu da pek akıllıca değil.

Saygılarımla…